Przypadek pacjenta – uraz więzadła pobocznego strzałkowego

Więzadło poboczne strzałkowe stabilizuje podudzie w stosunku do uda podczas poruszania się. Zaliczane jest do zewnętrznych więzadeł stawu kolanowego, biegnącego od nadkłykcia bocznego kości udowej w kierunku powierzchni bocznej głowy strzałki. Od torebki stawowej oddziela go tkanka tłuszczowa, a samo więzadło nie jest zrośnięte z torebką.

Odpowiada także za usztywnienie stawu kolanowego. To niewielka struktura, posiadająca zdolności regeneracyjne.

Uszkodzenie więzadła pobocznego strzałkowego

Uszkodzenie więzadła pobocznego strzałkowego może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Uraz bezpośredni stanowi uderzenie w przyśrodkową stronę stawu kolanowego. Głównym mechanizmem powodującym tego typu urazy są przeciążenia wywołujące szpotawienie stawu i zewnętrzne skręcenie piszczeli. Tego typu urazom najczęściej towarzyszy także uszkodzenie więzadeł krzyżowych, łękotek czy mięśnia podkolanowego.

Stopień uszkodzenia więzadła pobocznego strzałkowego można ocenić na podstawie objawów oraz badania klinicznego. Na tej podstawie klasyfikuje się rozległość urazu do poszczególnych trzech stopni: I stopnia – niewielkie uszkodzenie, nieprzekraczające 1/3 włókien więzadła, a rozwarcie szczeliny stawowej nie przekracza 5 mm, II stopnia – przerwanie ciągłości więzadła pomiędzy 1/3 a 2/3 włókien, a rozwarcie szczeliny stawowej oscyluje pomiędzy 5 mm-9 mm oraz staw jest niestabilny, III stopnia – całkowite przerwanie włókien więzadła, objawiająca się dużą niestabilnością stawu, a rozwarcie szczeliny stawowej osiąga od 10-15 mm.

Objawy urazu więzadła pobocznego strzałkowego

Do głównych objawów kontuzji więzadła zaliczyć można głęboki ból w bocznej szparze stawu kolanowego, obrzęk kolana, który pojawia się natychmiast bądź w ciągu kilku godzin po wystąpieniu urazu, nadmierny przeprost podczas chodzenia oraz szpotawienie kolana w czasie wykonywania czynności dnia codziennego.

Leczenie urazu więzadła pobocznego strzałkowego

Aby zdiagnozować uraz, należy wykonać specjalistyczne badania. Zalicza się do nich diatest – test zegara w którym porównuje się zewnętrzną rotację kości piszczelowych oceniając wielkość kąta zawartego pomiędzy stopą a udem. Kolejną metodą pomocną w postawieniu diagnozy jest odwrócony test pivot-shift oraz test rotacji zewnętrznej. Pierwszy polega na zgięciu stawu kolanowego pod kątem 90 stopni i zbadaniu czy podczas prostowania kończony wyczuwalne jest nastawienie podwichniętej ku tyłowi kości piszczelowej. Drugi to sprawdzenie czy w pozycji leżącej, unosząc kończynę, nie dochodzi do nadmiernego wyprostu, koślawienia i zewnętrznej rotacji piszczeli w zależności od wielkości rozluźnienia mięśnia czworogłowego. Kolejnymi metodami badań są test szuflady tylno-bocznej oraz badanie w znieczuleniu. Test szuflady wykonywany jest przy zewnętrznej i wewnętrznej rotacji piszczeli oraz w pozycji neutralnej, zaś badanie w znieczuleniu stosowane jest głównie u pacjentów z ostrym urazem. Wykonuje się także badanie rentgenowskie oraz rezonans magnetyczny.

Przypadek pacjenta

Pacjent w wieku 26,  zgłasza się do lekarze pierwszego kontaktu z objawami: ostrego bólu bocznej szpary stawu kolanowego oraz obrzękiem kolana, który wystąpił natychmiast po urazie. Został skierowany do ortopedy. Lekarz w celu postawienia diagnozy skierował pacjenta do pracowni rentgenowskiej w celu wykonania specjalistycznych zdjęć oraz dokonał badania palpacyjnego w postaci wykonania diatestu. Po zapoznaniu się z wynikami, diagnoza została postawiona – uszkodzenie II stopnia więzadła pobocznego strzałkowego, a więc jego naderwanie. Kończyna dolna została unieruchomiona na 4 tygodnie. Po tym czasie pacjent powinien rozpocząć rehabilitację w postaci ćwiczeń, których głównym zadaniem będzie wzmocnienie mięśnia czworogłowego.

Rehabilitacja w uszkodzeniu więzadła pobocznego strzałkowego

Terapia ultradźwiękowa – drgania mechaniczne. podczas zabiegu w tkankach powstaje efekt mikromasażu. Działanie terapeutyczne: przeciwbólowe, przeciwzapalne, przyspieszenie przepływu limfy w naczyniach limfatycznych.

Laseroterapia – biostymulacja laserowa, wykorzystująca bezpośrednie działanie promieniowania laserowego na procesy tkankowe, nie powodując ich uszkodzenie. Działanie terapeutyczne: przeciwbólowe, przeciwzapalne, regeneracja nerwów, poprawa ukrwienia i odżywiania tkanek.

Prądy interferencyjne (inaczej prądy Nemeca) – zabiegi fizykalne, zaliczane do działu elektrolecznictwa. Prądy interferencyjne działają przeciwbólowo. Wiąże się to ze zmniejszeniem napięcia mięśni, a także wzrostem ukrwienia leczonej okolicy ciała. Jednocześnie prądy Nemeca przyczyniają się do wchłaniania obrzęków.

Prądy diadynamiczne (nazywane inaczej diadynamikiem lub DD) – zalicza się do fizykoterapii, a dokładniej do działu elektrolecznictwa. Prądy diadynamiczne działają przeciwbólowo i z długotrwałym efektem. Zwiększenie przepływu krwi towarzyszące temu zabiegowi wpływa na szybsze wchłanianie obrzęków, co pozwala na efektywne zmniejszenie stanów zapalnych.

Magnetronik – biostymulacja polem magnetycznym powoduje poprawę ukrwienia. Podczas terapii dochodzi do pobudzenia procesów regeneracyjnych na poziomie komórkowym. Działanie terapeutyczne: przeciwbólowe, przyspiesza procesy regeneracyjne, poprawia odżywianie tkanek, poprawia krążenie obwodowe.

Ćwiczenia izometryczne – ćwiczenia poprawiające siłę i masę mięśni stawu kolanowego. Działanie terapeutyczne: poprawa stabilizacji i zapobieganie ponownemu zwichnięciu rzepki.

Ćwiczenia pobudzające – ćwiczenia pobudzające stymulację nerwowo-mięśniową. Działanie terapeutyczne: poprawa sprawności układu nerwowego, elastyczności tkanek miękkich.

Ćwiczenia czynne w odciążające – ćwiczenia czynne w odciążaniu, których zadaniem jest poprawa ruchomości stawu kolanowego.